احساس تنهایی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو

  شناسایی مشکلات روانشناختی مرتبط با بیماری دیابت به یکی از اولویت های مراقبت های بهداشتی تبدیل شده است . احساس تنهایی یکی از شاخص های مهم سلامت روانشناختی محسوب می شود و این شاخص ارتباط دوطرفه ای با بیماری دیابت دارد و عامل مهمی در درمان این بیماران است.

  دیابت نوع دو با عوارض مختلفی همراه است و می تواند منجر به بروز مشکلات فیزیکی و روانی فراوانی در سالمندان شود. شواهد نشان دهنده تأثیر منفی این بیماری بر وضعیت روانشناختی، ارتباطات بین فردی، روابط اجتماعی و خانوادگی افراد است . این بیماری بر کارکرد فرد در محیط خانواده و خویشاوندان تأثیر می گذارد و این مسئله تا این حد حائز اهمیت است که بر طبق نظر انجمن بین المللی دیابت، یکی از بزرگترین مشکلات اورژانس جهانی است.

  از جمله مشکلات روانشناختی در سالمندان مبتلا به بیماری های مزمن نظیر دیابت، احساس تنهایی است. احساس تنهایی به عنوان یک ساختار روانشناختی منحصر به فرد تعریف می شود که با احساس ناراحتی به علت فقدان یا کاهش روابط بین فردی مورد انتظار توصیف می شود. احساس تنهایی شاخص بسیار مهمی در روانشناختی است که ممکن است منجر به بروز بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی، فشار خون بالا، سکته مغزی، چاقی، دیابت، بیماری ریوی و یا حتی مرگ و میر در بزرگسالان شود.

  نتایج مطالعات نشان داده است سن، وجود بیماری مزمن، سطح تحصیلات، وضعیت اقتصادی و وضعیت تأهل از جمله مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر بروز احساس تنهایی در افراد هستند. مطالعات مختلف جنبه های مختلفی از احساس تنهایی با بیماری های مزمن نظیر دیابت را بررسی کرده اند و در بیشتر این مطالعات نتایج نشان داده است که ارتباطی دو طرفه بین دیابت و احساس تنهایی وجود دارد و احساس تنهایی در روند و درمان بیماری دیابت تأثیر دارد.در یک ارزیابی طولانی مدت نیز مشخص شد احساس تنهایی با میزان HbA1cارتباط مستقیمی دارد.

  با توجه به روند رو به افزایش سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو، باید به دنبال راهکارهایی برای بهبود ویژگی های فیزیولوژیکی و روانشناختی آنان بود. بیماران مبتلا به دیابت نوع دو به ویژه بیماران وابسته به انسولین بیشتر در معرض احساس تنهایی هستند. افزایش سطح احساس تنهایی در بین این افراد ممکن است میل و انگیزه آنها برای درمان را کاهش دهد. بنابراین، ما معتقدیم که پرستاران، پزشکان و سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی باید سطح احساس تنهایی در چنین بیمارانی را در طول درمان و مراقبت های بالینی همواره ارزیابی کنند. علاوه بر این، اقدامات پیشگیرانه باید انجام شود و اهمیت موضوع باید برای بیماران و اطرافیان آنها توضیح داده شود سیستم مراقبت های بهداشتی می تواند با توسعه برنامه های موفق جهت از بین بردن یا کاهش احساس تنهایی به طور بالقوه بروز بیماری های مزمن را به تأخیر انداخته و یا از آن جلوگیری کند و عوارض را کاهش دهد و درمان افرادی را که قبلاً به این بیماری های مزمن مبتلا شده اند، بهبود بخشد .

منبع :

پروین یوسف زاده : احساس تنهایی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو : یک مطالعه توصیفی- مقطعی، نشریه پرستاری ایران، دوره/ 33  شماره 128  / اسفند ماه99 13

نظرات