آگاهی از شیوع مشکلات روانشناختی کودکان مبتلا به دیابت نوع یک به دلیل فراوانی روزافزون مبتلایان آن در جهان، شرایط سخت و استرس زای زندگی با این بیماری و همچنین تأثیرات منفی بلندمدتی که می تواند در روند رشد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی افراد گذارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
اغللب این کودکان استرس ها و تنش های ناشی از مدیریت دیابت را درون ریزی می کنند و به صورت اضطراب، افسردگی، شکایات جسمانی و گوشه گیری بروز می دهند یا اینکه برون ریزی می کنند و به صورت پرخاشگری، خشم، کاستی توجه، اختلال سلوک و نافرمانی مقابله ای نشان می دهند .مرور مطالعات گذشته نشان می دهد، کودکان مبتلا به دیابت نوع یک اغلب پس از گذشت پنج سال یا بیشتر از شروع دیابت، درخطر ابتلا به اختلالات خلقی، اضطراب، اختلالات تجزیه ای، اختلالات خوردن، استرس و اختلالات جسمانی سازی قرار می گیرند.
با توجه به اهمیت دوران کودکی در شکل گیری شخصیت و آغاز رشد همه جانبه کودک در زمینه های زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی می توان گفت عدم سازگاری کودک و خانواده اش با شرایط سخت این بیماری می تواند مانع از شکوفایی استعدادها و بروز آسیب های جدی و جبران ناپذیری در مسیر رشدی و آینده کودک شود. آسیب های دوران کودکی اغلب باعث ایجاد مشکلات رفتاری، سرکشی و تنش های بیشتر در سال های بعد به ویژه دوران نوجوانی و بلوغ می گردد. علاوه بر این مشکلات روانشناختی، منجر به پایبندی ضعیف تر کودک نسبت به درمان و در نتیجه کنترل نامطلوب قند خون و تشدید عوارض زیان بار این بیماری می شود.
کودکان مبتلا به دیابت نوع یک، دارای مشکلات روانشناختی درونی سازی شده مانند اضطراب، افسردگی، جسمانی سازی و نیزمشکلات برونی سازی شده مانند رفتارهای قانون شکنانه و پرخاشگرانه در سطح بالینی و مرزی هستند. لازم است با تقویت ارتباط تیم پزشکی و مشاوران، زمینه ای جهت تسهیل پذیرش زندگی با دیابت و کمک به ابراز صحیح هیجانات برای این کودکان و خانواده های آنها فراهم گردد تا با ارجاع کودکان ناتوان در کنترل قند خون و یا نیازمند خدمات روانشناختی، به بهبود سلامت روانی و جسمی آنها کمک شود.
منبع:
طیبه مدنی فر و همکاران : شیوع مشکلات روانشناختی در کودکان مبتلا به دیابت نوع یک در استان اصفهان : مجله تحقیقات علوم رفتاری،پاییز1401 ، دوره ی/20 شماره3
