اختلالات اضطرابی
همه ی انسان ها گاه به طور طبیعی اضطراب را در زندگی خود تجربه می کنند . اضطراب اگر در حد طبیعی باشد حتی خوب هم هست چرا که باعث افزایش آمادگی و حتی جنب و جوش و در نهایت پیشرفت فرد می شود . ولی اگر شدید شود مثلا با علایمی مثل تپش قلب ،وحشت و بی قراری همراه باشد و در نتیجه فرد را به دردسر بیاندازد و برای او مشکل درست کند غیر طبیعی است و نیاز به توجه و درمان دارد و ریسک ابتلا به بیملریها از جمله دیابت را میتواند افزایش دهد. همچنین در صورت وجود بیماری ها روند بهبودی آن را نیز میتواند به تعویق بیاندازد . در یکی از انواع اضطراب فرد فرد مبتلا برای مدتی طولانی (چند ماه )احساس دلشوره و نگرانی دارد . احساس دلشوره و نگرانی علامت اصلی این نوع اختلال است و افراد مبتلا در بیشتر اوقات شبانه روز بدون دلیل خاصی از احساس هایی مثل دلشوره نگرانی و تشویش و اضطراب شکایت دارند . نگرانی حتی در ظاهر این افراد هم مشخص است . و در بسیاری از مواقع احساس بی قراری هم وجود دارد . فراموشی ،زود خسته شدن ،و عصبانیت هم از دیگر علامت های این نوع بیماری اضطرابی است .
به این نوع بیماری اختلال اضطرابی منتشر گفته می شود .چون علایم اضطرابی در بیشتر اوقات همراه بیمار هستند و اورا راحت نمی گذارند .
بیماری وسواس یکی دیگر از بیماری های اضطرابی است . که تعداد زیادی از افراد جامعه به آن مبتلا هستند . شایع ترین نوع از این بیماری وسواس به الودگی یا نجاست است که در اثر این وسواس بیمار شروع به آب کشیدن یا شستن بیش از اندازه می کند . وسواس ممکن است به شکل شک کردن هم بروز کند که بیمار را وادار به چک کردن های تکراری و غیر ضروری میکند . مثلا فرد مرتب شک می کند که درب را بسته یا نه یا شیر گاز به درستی بسته شده یا نه . شک بیش از حد به جزییات نماز و دیگر آداب مذهبی هم از این گونه وسواس ها است . انواع دیگری از وسواس ها هم وجود دارد که در اینجا توضیح داده نمی شودمثل فکرهای مزاحم و ناراحت کننده ای که بر خلاف میل بیمار به ذهن او هجوم می آورند و بیمار نمیتواند از آنها رهایی یابد . از جمله این افکار می تواند به افکار کفر آمیز و یا افکار جنسی و یا فکر آسیب زدن به دیگران اشاره کرد .
اضطراب اجتماعی یا ترس از صحبت کردن در جمع هم یکی دیگر از انواع اختلالات اضطرابی است که بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده می شود . این افراد وقتی بخواهند جلوی افراد نا آشنا کاری انجام دهند یا حرفی بزنند بسیار مضطرب می شوند و نمی توانند آن کار را به درستی انجام دهند به این بیماری اضطراب اجتماعی گفته می شود .
نوع دیگری از اختلال اضطرابی وجود دارد که در اثر بروز یک حادثه بسیار شدید و خطرناک مثل زلزله ،جنگ ،یا تصادف ایجاد می شود که به آن اختلال استرس پس از سانحه گفته می شود. برای مثال در جریان جنگ دفاع مقدس یا زلزله بم بسیاری از افراد دچار این اختلال شده اند . در این موارد بیمار بر خلاف میل خود به یاد ان اختلال می افتدو بسیار ناراحت و مضطرب می شود . عصبانیت پرخاشگری و اضطراب نیز از علایم این اختلال هستند .
برای درمان اختلالات اضطرابی هم میتوان از دارو و هم از روش های غیر دارویی بسته به صلاحدید پزشک از انها استفاده نمود . در برخی موارد از دارو در درمان اختلالات اضطرابی استفاده می شود . ولی بسیاری از بیماران ممکن است نگران باشند که نکند داروها اعتیاد آور باشند و بنابراین دوست ندارند که از داروها استفاده کنند و به همین دلیل ترجیح می دهند که درمان را رها کنند یا اصلا برای درمان مراجعه نکنند . باید توجه داشت که این اعتقاد بیشترموارد درست نیست و بیشتر این داروها اصلا باعث وابستگی نمی شود . و در صورتیکه تحت نظر پزشک و به درستی استفاده شود این نگرانی موردی پیدا نمیکند . به علاوه درمان غیر دارویی هم وجود دارد که برای درمان موارد خفیف تر به کار میرود .
اختلالات اضطرابی کوتاه مدت نیستند بنابراین درمان آنها هم کوتاه مدت نخواهد بود . قطع زود هنگام درمان منجر به عود بیماری و افزایش مشکلات بیمار می شود .
منبع : دکتر احمد حاجبی: بسته اموزشی کارشناس مراقبت و سلامت خانواده در حوزه ی سلامت روانی ،اجتماعی و اعتیاد، معاونت بهداشت دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد آذر ماه1394. چاپ اول
