تأثیر دیابت بر سلامت پا(قسمت اول)
بالا بودن قند خون در مدت طولانی باعث تخریب عروق خونی و کاهش جریان خون در پاها میشود.کندی جریان خون سبب ضعیف شدن پوست پا ، افزایش استعداد به تشکیل زخم و اختلال در روند بهبود آن میشود. به علاوه باکتریها و قارچهایی وجود دارند که در محیطهای شیرین رشد میکنند و عفونت ناشی از آنها باعث تخریب پوست و نهایتا بروز زخم در پا میشود.
با ضعیف شدن جریان خون آنتی بیوتیکها نیز به راحتی نمی توانند خود را به محل زخم عفونت برسانند و گاهی اوقات نه تنها عفونت پا برطرف نمیشود بلکه با انتقال عامل عفونی به جریان خون، خطر همه قسمتهای بدن را تحریک میکند.
یکی دیگر دیگر از اثرات قند خون بالا صدمه دیدن سیستم عصبی پاها است که باعث مختل شدن حس درد و فشار در پا میشود. به علاوه ترشح عرق و ترشحاتی که پوست پا را نرم و مرطوب میکند نیز دچار اشکال میشود.
چه عواملی مستعد کننده بروز زخم پای دیابتی هستند؟
- نوع پوشش پا : معمولا کفش های تنگ و نامناسب، عمده ترین علت مشکلات پا در بیماران دیابتی است.
- صدمات وارده به اعصاب پا: در صورت عدم کنترل قندخون، اعصاب پا صدمه می بینند .
-بیماران دیابتی درد یا فشار را درپای خود احساس نمی کند.بنابراین هرگونه سایش و فشار هنگام راه رفتن را نادیده می گیرند و پا آسب می بیند.
-بیماران دیابتی که دچار آسیب رشته های عصبی شده اند، قادر به تشخیص دردها و جراحات جزئی نیستند.به همین علت ورود سوزن ته گرد، میخ،شیشه و...را به درون پای خود حس نمی کنندو طبیعتا در صدد خارج کردن آن از پای خود نیستند.همچنین ممکن است در اثر تماس با وسایل گرم کننده مانند بخاری بدون اینکه متوجه باشند دچار سوختگی شدید شوند.
- کندی جریان خون پا: مانع خون رسانی کافی و بهبودی جراحات یا صدمات پا خواهد شد.
- عفونت ها : در صورت فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا ، امکان بروز عفونت قارجی وجود دارد که باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.
- سیگار کشیدن : یکی دیگر از عوامل خطر ساز زخم پای دیای دیابتی ، مصرف تنباکو یا سایر مواد مخدر است.سیگار یا هر نوع ماده مخدر به عروق خونی کوچک موجود در پا صدمه می زند.این صدمه فرایند بهبودی زخم را به تأخیر می اندازد و عامل مستعد کننده ای جهت ابتلا به عفونت و احتمالا قطع پا خواهد بود.
- تغییر شکل پا: برخی از تغییرات ذر شکل پاها از هنگام تولد وجود دارند و برخی دیگر در اثر پوشیدن کفش های نامناسب ایجاد می شوند.
آسیب به اعصاب در اثر بیماری دیابت نیز باعث ایجاد تغییرات زیادی در شکل پاها ،الگوی غیر طبیعی راه رفتن و افزایش فشار به بخش های خاصی از کف پا میشود.این افزایش پا منجر به ایجاد پینه در مناطق تحت فشار شده و با افزایش شدت فشار در نواحی مبتلا به پینه ، زخم ایجاد میشود.
منبع : کتاب دیابت در زندگی روزمره
نویسنده : حمیدرضا آقایی و همکاران
انتشارات : نوآوران سینا
چاپ اول1396
