تاریخچه ی دیابت
تاریخچه ی دیابت
دیابت به عنوان یک بیماری ناتوان کننده و کشنده از 2000 سال پیش شناخته شده است. تاریخچه علمی کشف این بیماری و پیشرفت در وسایل پزشکی تشخیصی و درمانی آن بصورت مختصر در ادامه آمده است.
1552 قبل ازمیلاد
اولین گزارشات درمورد دیابت بوسیله ی پزشک مصری Hesy-Ra (پزشک دربار فرعون سوم) بر روی پاپیروس ثبت شد. او به پرادراری (تکرر ادرار) به عنوان علامت این بیماری اشاره میکند. در آن زمان درمانگران باستانی به جمع شدن مورچه ها به دور ادرار افراد مبتلا به این بیماری اشاره کردند.
قرن اول بعد از میلاد
پزشک یونانی Arateus بیماری دیابت را اینطور توصیف میکند:"ذوب شدن گوشت واندام ها و خروج آنها از ادرار". Arateus ماهیت تخریبی این بیماری را در قرن اول میلادی توضیح می دهد، او این بیماری را دیابت نام نهاد زیرا در یونانی diabetes به معنای سیفون یا لوله است. Arateus برای بیماران خود روغن گل رز، خرما و به خام تجویز می کرد. سایر پزشکان موادی همچون: مرجان قرمز، بادام شیرین، گلهای تازه ی گزنه را برای بیماران خود تجویز می کردند.
164 بعد از میلاد
یک پزشک یونانی بنام Galen of Pergamon اشتباهاً بیماری دیابت را به عنوان ناراحتی کلیه ها تشخیص داد.
تا قرن یازدهم میلادی
دیابت عموماً بوسیله ی افرادی که ادرار را می نوشیدند تشخیص داده می شد. به این افراد water testers میگفتند . از آنجائیکه ادرار افراد مبتلا به دیابت شیرین بود، تشخیص این بیماری از این روش تا آنزمان رایج بود و به همین علت کلمه ی لاتین برای عسل یعنی ملیتوس به دیابت افزوده شد.
قرن 16 میلادی
Paracelsus یک پزشک سوئیسی دیابت را به عنوان یک اختلال عمومی جدی تعریف می کند. به مرور زمان که پزشکان درمورد دیابت مطالب بیشتری آموختند آنها شروع به یافتن روش هایی برای درمان وکنترل بیماری کردند. اولین درمان دیابت را آنزمان ورزش معرفی می کردند که معمولاً به بیماران اسب سواری توصیه می گردید. پزشکان معتقد بودند که ورزش سبب کاهش تکرر ادرار می شود.
دهه های 1700 و 1800 میلادی
پزشکان متوجه شدندکه تغییرات تغذیه ای می تواند در مدیریت بیماری دیابت موثر باشد و به همین علت به بیماران خود مصرف کمتر چربی و گوشت حیوانات را توصیه می کردند. اما در کمال تعجب پزشک فرانسوی priory به بیماران خود خوردن مقدار بسیار زیادی شکر را به عنوان درمان توصیه می کرد.
دهه ی 1870
درطی جنگ Franco-Prussian در اوایل دهه ی 1870 پزشک فرانسوی Apollinaire Bouchardat مشاهده نمود که علایم بیماری دیابت در بیماران دیابتی به دلیل کمبود مواد غذایی به دلیل جنگ ، بهبود یافته است . به همین علت او از رژیم غذایی بعنوان راهی برای درمان دیابت استفاده کرد. روشهای تغذیه ای او به ابداع رژیم های دیگر در اوایل 1900 کمک کرد. برخی از رژیم های تغذیه ای عبارت بودند از : رژیم درمانی با جو، سیب زمینی درمانی و روزه داری.
اوایل قرن نوزدهم
اولین آزمایش شیمیایی برای تشخیص واندازه گیری وجود قند در ادرار ابداع گردید .
اواخر قرن نوزدهم
یک متخصص دیابت ایتالیایی به نام Catoni بیماران خود را برای نظارت به رژیم غذایی آنها زندانی می کرد. به کودکان به جای کیک تولد یک جعبه کلاه یا جعبه ای با نقاشی شمع می داد. بسیاری از بیماران یکسال بعد از تشخیص بیماری، جان خود را از دست می دادند.
1920 دکتر Banting و دکتر Best - تولید انسولین
فردریک بنتینگ دانشمندی در انتاریوی کانادا به مطالعه ی دینامیک دیابت پرداخت. او و همکارش دکتر Best درسال 1920 اولین افرادی بودند که ایده ی استفاده ازانسولین را برای درمان دیابت مطرح کردند. آنها تئوری خود را بر روی حیوانات آزمایش نمودند. دکتر بنتینگ پانکراس سگ را از بدنش خارج کرد و به آن شیره ی بدست آمده از جزایر لانگرهانس را تزریق نمود. آنها توانستند سگ مذکور را در طول یک تابستان کامل از طریق تزریق عصاره ی جزایر لانگرهانس (که درحقیقت انسولین بود) زنده نگهدارند. عصاره ی مذکور میزان قندخون سگ را تنظیم می کرد
کارآزمایی های انسولین
پرفسور J. MacLeod کسی که اجازه ی استفاده از آزمایشگاه دانشگاه را به دکتر Banting و دکتر Best داده بود تحت تأثیر آزمایشات آنها قرار گرفت و قرار شد آزمایش های بیشتری دراین زمینه انجام دهند. پرفسور MacLeod بعد از انجام کارآزمایی های موفقیت آمیز دیگر تصمیم گرفت با استفاده از همین تیم به کار تحقیقاتی در زمینه ی تولید و تخلیص انسولین ادامه دهد. دکترJ.B. Collip نیز به این گروه تحقیقاتی پیوست، آنها به اندازه ی کافی انسولین برای انجام آزمایشات انسانی تخلیص کردند. نتایج بدست آمده بسیار جالب توجه بود.
نجات از کتواسیدوز
گروه تحقیقاتی دکتر Banting، Best ، Collip و MacLeod به بخش کودکان دیابتی در بیمارستانی در انتاریو رفتند و کودکان بسیاری را در حالت کما مشاهده کردند. این لحظه یکی از لحظات بیاد ماندنی در تاریخ پزشکی بود. تصور کنید والدین کودکان درکنار تخت ها منتظر مرگ فرزندان خود بودند. دانشمندان اولین تزریق انسولین را انجام دادند وکودکی که در کما بود اندک اندک هوشیاری خود را بازیافت . به ترتیب به همه ی کودکان انسولین تزریق گردید و کودکانی که در کما ، منتطر مرگ بودند مجدداً به زندگی برگشتند. بخش کودکان مملو از شادی وامید شد.
کمپانی Eli Lilly
دکتر Best و Banting به تخلیص انسولین ادامه دادند و توانستند مقدار مورد نیاز بیمارستان محل خود را تأمین کنند. نتایج کار آنها بصورت خصوصی و محرمانه منتشر شد. کمپانی Eli Lilly ازموفقیت کارآزمایی های بالینی آنان بروی انسان آگاه شده و به آنها برای انجام پروژه ی تولید انسولین پیشنهاد کار داد. طولی نکشید که کمپانی Eli Lilly موفق به تولید مقادیر زیادی انسولین خالص شد. امتیاز یا حق ثبت شده ی انحصاری اختراع تولید وتخلیص انسولین به دانشگاه تورنتو به قیمت یک دلار فروخته شد. یک دلار درسال 1920 از نظر ارزش معادل 11.50 دلار امروزی بود.
جایزه ی نوبل
در سال 1923 دکتر Banting ( فرد سمت راست) و MacLeod موفق به دریافت جایزه ی نوبل درفیزیولوژیکی یا پزشکی شدند . Banting جایزه ی خود را با Best (سمت چپ تصویر) و MacLeod جایزه خود را با Collip سهیم شدند. درسوم ژوئن سال 1934 دکتر فردریک بنیتنگ برای این کشف بزرگ درعلم پزشکی مفتخر به دریافت مدال شوالیه گردید.
اولین پمپ انسولین
تصویر بالا اولین وابتدایی ترین پمپ انسولین را که در اواخر دهه ی 60 تولید شده بود ، نشان میدهد. این پمپ شامل یک کوله پشتی بزرگ و لوله هایی که بیشتر شبیه به IV بودند، است. دستگاههای آزمایش قندخون خانگی دراین زمان ساخته شد.
انقلابی در دستگاههای قندسنج
اولین دستگاههای قندسنج از نظر اندازه بسیار بزرگ بودند و صحت کافی را نداشته و برای انجام آزمایش نیاز به مقدار زیادی خون داشتند. بعد از سالها دستگاههای قند سنج کوچکتر ، با صحت بیشتر و با نیاز به تنها یک قطره خون تولید و به بازار عرضه شدند.
تکنولوژی پمپ انسولین
پمپ انسولین دستگاهی است که انسولین کوتاه اثر را بصورت 24 ساعته از طریق یک کاتتر که زیر پوست قرار می گیرد در اختیار بیمار قرار می دهد. انسولین با سه نوع دوز تجویز می شود. دوز پایه که دوز کمی از انسولین درطول شبانه روز است که بطور مداوم به بیمار داده می شود، دوز bolus برای پوشش دادن کربوهیدراتها در وعده های غذایی است ودوز کمکی یا دوز تصحیحی . پمپ های امروزی با دستگاه مانیتورینگ قندخون تواماً میزان قند خون را سنجش ومقدار مورد نیاز انسولین را در اختیار بدن بیمار قرار میدهند. درصورت بالا رفتن یا افت قند خون دستگاه فرد را با زنگ اخباری مطلع می کند.
تکنولوژی های جدید در آینده برای دیابت
از آنجائیکه مدیریت دیابت کار مشکلی است با پیشرفت تکنولوژی و تحقیقات، آینده درخشانی در انتظار دیابت است. از جمله ی این پیشرفت ها می توانیم به پانکراس روبوتیک (پمپ حلقه ی بسته) اشاره کنیم که مقدار قند خون را بصورت اتوماتیک اندازه گیری ومقدار مورد نیاز انسولین را در اختیار بیمار قرار می دهد. اندازه گیری مقدار قندخون با سیستم آنالیز تنفسی انجام می شود همانند وسیله ای که برای تشخیص الکل در خون بکار می رود. وسیله ای دیگری بنام Glucowizzard درحال تکمیل است که بیمار را از سوراخ کردن انگشت برای تامین خون دراندازه گیری قند، بی نیاز می کند. بجای آن یک وسیله ی کوچک به اندازه ی برنج در زیر پوست بیمار قرار داده می شود واندازه مقدار قند خون را بطور مرتب به یک ساعت خورشیدی که بروی مچ بسته می شود، اعلام می کند. این وسایل زندگی را برای افراد دیابتی آسانتر خواهد کرد. میکروسافت در حال تولید لنزهای تماسی خاصی است که قادر به اندازه گیری مقدار قند خون از طریق اندازه گیری مقدار آن در اشک چشم می باشد .
