دیابت و کمبود ویتامین D
در دهه های اخیر، امكان کمبود ویتامین D در دیابت نوع 2 و ارزش سطح سرمي 25 - هیدروکسي ویتامین D به عنوان عامل پیشگویي کننده عوارض دراز مدت دیابت مثل بیماری قلبي- عروقي در نظر گرفته شده است.
عوامل متعددی از جمله ژنتیک، سبک زندگي، شرایط محیطي و تغذیه ای نقش مهمي در ابتلا به دیابت نوع 2 ایفا مي کنند. در میان عوامل تغذیه ای، به احتمال زیاد ویتامین D نقش مهمي در کنترل قند خون یا کاهش عوارض دیابت دارد. به علاوه، شواهد اپیدمیولوژیک قابل توجهي بیانگر نقش کمبود ویتامین D در پاتوژنز دیابت نوع 2 مي باشد. با این وجود، علیتي بودن این ارتباط هنوز ثابت نشده است .از طرفي، کمبود ویتامینD با بیماری هایي نظیر پوکي استخوان، بیماری قلبي عروقي، بیماری اختلالات سندرم متابولیک ، بیماری های خود ایمني مانند مولتیپل اسكلروزیس و دیابت نوع 1مرتبط مي باشد . کمبود ویتامین D در تمام نقاط جهان شایع بوده ولي در آسیا و منطقه خاورمیانه از جمله ایران شیوع بسیار بالایي داشته و این کمبود به ویژه در زنان سنین مختلف به شدت مشهود است.
دیابت ملیتوس نوع 2 و کمبود ویتامین D، عوامل خطر مشترکي مانند نژاد آفریقایي- آمریكایي، چاقي، پیری و فعالیت بدني دارند اما مكانیسم حاکي از ارتباط کمبود ویتامین D و دیابت نوع 2 به خوبي شناخته نشده است .غلظت 25 - هیدروکسي ویتامینD در گردش، به عنوان شاخصي از وضعیت ویتامین D در نظر گرفته مي شود. به نظر مي رسد عواملي مانند فقدان یا کمبود غذای غني شده با ویتامین D ، مصرف کم ویتامین D و مكمل ها، عادات لباس پوشیدن و پوشش کامل بدن، مواجهه متفاوت با نور خورشید به عنوان عوامل اصلي شیوع بالای کمبود ویتامین D در جمعیت ایراني مطرح باشد.
در مطالعه الهام نیرومند و همکاران بر روی 90 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 و 90 فرد سالم همسان شده از نظر سن و جنس به عنوان گروه شاهد جهت مقایسه سطح ویتامین D در کلینیک دیابت استان کرمانشاه در سال1393 ، میانگین سطح ویتامین D در بیماران دیابتي به طور معني داری پایین تر از افراد سالم بود، بنابراین بررسي سطح ویتامین D و مكمل درماني با این ویتامین در بیماران دیابتي پیشنهاد مي گردد.
منبع:
الهام نیرومند و همکاران: مقایسه سطح ویتامین D در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 و افراد سالم در سال 1393، مجله دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد سال 59 ، شماره 2، 509- خرداد- تیر 95 ، صفحه97-105
