رابطه کيفيت خواب با شاخص هاي کنترل متابوليک در بيماران مبتلا به ديابت
رابطه کيفيت خواب با شاخص هاي کنترل متابوليک در بيماران مبتلا به ديابت
ديابت و مديريت نامناسب اين بيماري منجر به بالا رفتن سطح گلوکز خون شده و در نهايت باعث بروز عوارض متعدد جسماني، روحي رواني و اجتماعي در اين بيماران مي شود. در حقيقت اين مسئله به خوبي پذيرفته شده است که کنترل مناسب قند خون، به ويژه در مبتلايان به ديابت نوع دو،خطر ابتلا به عوارضي مانند بيماري هاي قلبي، سکته مغزي، نارسايي کليوي و کوري را کاهش مي دهد. سبک زندگي افراد يکي از مهم ترين عواملي است که مي تواند برآيند مراقبتي در بيماران مبتلا به ديابت را تحت تأثير قرار دهد. در اين ميان، يکي از اجزاي مهم سبک زندگي انسان، خواب و استراحت مناسب است که اختلال در هرکدام از آنها موجب اختلال در ديگري مي شود. اختلالات خواب در افراد مبتلا به ديابت به ميزان قابل توجهي بيشتر از افراد سالم بوده و عوامل متعددي در ايجاد آن نقش دارند. به طور مثال، خطر ابتلا به افسردگي در افراد مبتلا به ديابت نسبت به افراد سالم بالاتر بوده و افسردگي يکي از عوامل مهمي است که باعث کمبود خواب در آن ها مي شود. علاوه بر اين، ديابت تأثيرات زيادي بر عملکرد سيستم عصبي مرکزي داشته و عملکرد غدد درون ريز را نيز مختل نموده و باعث اختلالات خواب مي شود. از طرفي نتايج تحقيقات نشان داده اند که کم خوابي و بي خوابي نيز همچنين ، با افزايش خطر ابتلا به ديابت رابطه دارند گزارش شده است که طول مدت خواب با کنترل قند خون در ديابت نوع دوم مرتبط است. بنابراين با توجه به شيوع روزافزون ديابت در زندگي پيشرفته و صنعتي امروز و اهميت کنترل و مديريت ديابت در پيشگيري از بروز عوارض مختلف، و نيز با توجه به اين مسئله که عليرغم انجام مطالعات متعدد در زمينه بررسي کيفيت و يا کميت خواب در بيماران مبتلا به ديابت در ايران، جستجوي پژوهشگران نشان دهنده کمبود مطالعات بر روي شاخص هاي کنترل متابوليک و نقش آنها در بروز عوارض ديابت ازجمله مشکلات خواب بوده است. شيوع اختلالات خواب با ظهور ديابت نوع دو و کنترل ضعيف قند خون افزايش مي يابد و اختلالات خواب نيز، شيوع بيماري هاي قلبي_عروقي، نورولوژيک و بيماري هاي متابوليک را افزايش مي دهد. همچنين محدوديت خواب شبانه سبب تأثير منفي بر هموستاز گلوکز شده و باعث کاهش عملکرد سلول هاي بتا و کاهش حساسيت به انسولين مي شود و خطر ابتلا به ديابت را افزايش مي دهد.
منبع: مهري احمديان و همکاران: رابطه کيفيت خواب با شاخصهاي کنترل متابوليک در بيماران مبتلا به ديابت، : مجله پرستاري و مامايي، دوره بيستم، شماره دوازدهم، پي درپي ۱۶۱ ، اسفند ۱۴۰۱ ، ص ۱۰۳۴- ۱۰۲۴
