سایکوسوماتیک و دیابت

احتمالا شما هم در طول زندگی خود این تجربه را داشته اید که برخی از مشکلات و یا اختلالات یا مشکلات جسمی که با آن روبرو شدید، علیرغم مراجعه به پزشک و انجام انواع آزمایشات و دارودرمانی التیام نیافته‌اند. در حقیقت منشآ این بیماری‌ها ذهنی و روحی هستند و به همین دلیل است که پاسخ مناسبی به دارو درمانی نمی‌دهند.

راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی" توضیح می دهد که سوماتو فورم *somatoform ( اختلال شبه جسمی ) اختلالاتی هستند که مشخصه آن ها " وقوع یک یا چند درد بدنی و جسمانی  است که پس از ارزیابی پزشکی مناسب مشخص می شود هیچ توضیح آسیب شناسی فیزیکی physical pathology یا مکانیسم پاتوفیزیولوژیک  pathophysiologic mechanism  برای آن وجود ندارد یا هنگامی که آسیب پاتولوژی وجود داشته باشد، شکایت جسمی یا نتیجه اختلال است یا بیشتر از آنچه در یافته های فیزیکی انتظارش را داریم.(DSM-5)

ديابت بيماري جسمي مزمن که در کشور ما بعد از فشار خون دومين رتبه را دارد.

در روانپزشکي سايکوسوماتيک (روان تني) ديابت از بيماري جسمي مي باشد که جزء رواني آن در بروز، تداوم، کنترل، درمان و ازمان آن نقش تاثيرگذار و موثري دارد. براي مثال خطر بروز افسردگي در بيماران ديابتي نوع 1 و 2 با حذف فاکتورهاي مداخله گر شامل جنس، نوع ديابت، منبع جمعيتي و روش پژوهشي دو برابر مي باشد. و همزماني ديابت با افسردگي منجر به اشکال در کنترل قند خون، بدتر شدن عوارض ديابت ناتواني در عملکرد و نهايتا مرگ زودرس مي شود. مطالعات اندکي در مورد دليل ارجاع بيماران ديابتي به مراکز مشاوره روانپزشکي يا درمانگاه سايکو سوماتيک انجام شده است اما مطالعات فراواني در مورد شيوع افسردگي و يا اختلال روانپزشکي در ديابت وجود دارد. به هر حال دليل ارجاع بيماران ديابت به درمانگاه سايکوسوماتيک به ترتيب شيوع اختلاف انطباقي، افسردگي، اختلال شخصيت، ترس از تزريق، اختلال خوردن، اضطراب هيپوگليسمي، اسيکزوفرني، اختلال خلقي دو قطبي، اختلال جنسي، مشکلات پرخاشگري، وابستگي به الکل، عوارض دارویي و سوگ مي باشد.

از طرفي مواردي از بيماران ديابتي که مورد مشاوره قرار مي گيرند در مواقعي است که بيماران به علت زخم پاي ديابتي مي بايستي تحت عمل جراحي قرار گيرند ولي اجازه عمل نمي دهند که با دخالت روانپزشک بيمار حاضر به جراحي مي باشد. عليرغم بارز بودن جنبه رواني-اجتماعي در ديابت، در مراکز درماني ديابت روان پزشک يا روانشناس جزء تيم درماني نمي باشد توصيه مي شود جهت اثر بخشي بيشتر مداخلات تغذيه اي و درماني، لازم است از درمان هاي روانپزشکي اعم از روان درماني و دارویي استفاده کرد. و روانپزشک رابط مشاور از ابتداي تشخيص بيماري وارد حلقه درماني شود

منبع:

حسینی سیدحمزه. بررسی موارد ارجاع بیماران دیابتی به درمانگاه روان تنی (چکیده دهمین همایش پیاپی سالیانه انجمن علمی روانپزشکان ایران). مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار).

نظرات