شیوع دیابت تیپ 2 پس از بارداري در زنان با سابقه دیابت بارداري (قسمت اول)
دیابت بارداري به عنوان عدم تحمل کربوهیدرات که براي اولین بار در حاملگی ایجاد و یا تشخیص داده شود، تعریف می شود.بیماران با سابقه ابتلا به دیابت بارداري، استعداد بیشتري براي ابتلا مجدد به این بیماري در بارداري هاي بعدي دارند، ھمچنین خطر بالاتري در ابتلا به عدم تحمل گلوکز و نهایتاً ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده دارند.
مطالعات متعددي نشان می دهند که زنان با سابقه دیابت بارداري در معرض خطر ابتلا به دیابت به ویژه دیابت نوع 2 می باشند؛ اگر چه در اغلب زنان با سابقه دیابت بارداري طی چند هفته پس از زایمان اختلال تحمل گلوکز به حالت طبیعی بر می گردد، اما مقاومت به انسولین و یا اختلال ترشح انسولین در این زنان گزارش شده است.
همچنین بعضی مطالعات نشان می دهند در جوامعی که دیابت بارداري شیوع بیشتري دارد، تعداد مبتلایان به دیابت نوع 2 نیز رو به افزایش است. مهم ترین عوامل پیشگویی کنندة ابتلا به دیابت نوع 2 در دوران پس از زایمان در زنان با تاریخچه ابتلا به دیابت بارداري، سن بالاي مادر، اضافه وزن قبل از بارداري، نیاز به مصرف انسولین طی بارداري، شدت اختلال تحمل کربوهیدرات طی بارداري، سابقه زایمان نوزاد درشت، تعداد زایمان، ظهور آنتی بادي هاي ضد سلول ، تشخیص زودرس طی بارداري و سطح قند خون ناشتا در پاسخ به آزمون هاي تحمل گلوکز گزارش شده است.
سه ماهه اول بارداري با تغییر در حساسیت به انسولین همراه است و با افزایش رشد جنین و مقاومت به انسولین، ترشح انسولین نیز افزایش می یابد.این وضعیت مقاومت به انسولین در سه ماهه سوم بارداري به اوج خود می رسد که وابسته به تغییرات هورمونی شامل پروژسترون، لاکتوژن جفتی، هورمون آزادکننده کورتیکوتروپین و هورمون رشد هستند، به همین جهت، بارداري به عنوان یک وضعیت مستعد کننده ابتلا به دیابت و دیابت بارداري شایع ترین اختلال متابولیک این دوران است.
در مجموع مکانیسم هاي مختلفی جهت توضیح پاتوژنز دیابت بارداري پیشنهادشده که مهم ترین آن ها عبارتند از: کاهش حساسیت به انسولین،اختلال کارکرد سلولهايβ و در مواردي تخریب خودایمنی سلولهايβپانکراس.
منبع:
کامبیز سادگی و همکاران: شیوع دیابت تیپ 2 پس از بارداري در زنان با سابقه دیابت بارداري : مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز، فصلنامه علمی پژوهشی پرستاري دیابت زابل، سال8، شماره3،تابستان99
