عادات غذایی ناسالم در ماه مبارک رمضان
- صرف وعد ه های غذایی پرکالری و بزرگ غیرمعمول در افطار )حاوی بیش از ۱۵۰۰ کیلوکالری( که می تواند منجر به افزایش قند خون شدید بعد از غذا و افزایش وزن شود.
- مصرف مقادیر قابل توجه کربوهیدرات های فرآوری شده و ساده مانند شکر در افطار یا بین افطار و سحر که ممکن است باعث افزایش شدید قند خون شود.
- مصرف دسرهای خیلی شیرین بعد از افطار که می تواند منجر به یک دوره طولانی مدت هیپرگلیسمی بعد از غذا شود.
- مصرف مقادیر زیاد و خوردن میان وعده های مکرر بین دو وعده اصلی
- غذا خوردن با سرعت زیاد که اغلب منجر به غذا خوردن بیش از حد می شود )سیگنال های سیری معمولا از ابتدای غذا خوردن حدود ۳۰ دقیقه طول می کشد تا به مغز برسد و دستور سیری صادر شود(.
- حذف سحری یا مصرف خیلی زود سحری که ممکن است منجر به افت قند خون قبل از افطار، به ویژه هنگامی که ساعات روز ه داری زیاد است شود.
- مصرف زیاد کربوهیدرات ها با شاخص گلیسمی ( GI ) بالا در سحر که می تواند منجر به هایپرگلیسمی بعد از غذا شود.
- مصرف مداوم و زیاد غذا های سرخ شده به خصوص تهیه شده با روغن های حاوی اسیدهای چرب ترانس بالا مانند مصرف مارگارین یا روغن های غنی از چربی اشباع (مانند روغن های جامد).
- تغییر فعالیت بدنی و الگوی خواب که می تواند بر متابولیسم بدن اثر گذاشته و سبب افزایش وزن شود.
ماه رمضان زمان مناسبی برای کاهش وزن در افراد مبتلا به دیابت دارای اضافه وزن و چاقی است که کاهش وزن نیم تا یک کیلوگرم در هفته توصیه می شود .
لذا میزان کالری و کربوهیدرات باید به طور مناسبی در افطار و سحر و فاصله بین آنها( ۲- ۱ میان وعده سالم) توزیع شود . میان وعده سالم مانند میوه تازه، مغزهای آجیلی خام و لبنیات که حدود ۲۰۰ - ۱۰۰ کیلوکالری را تامین کنند.
توصیه های غذایی در ماه مبارک رمضان
- از روش(بشقاب رمضان) برای طراحی وعد ه های غذایی در رمضان استفاده شود (شکل ۱).
- از مصرف دسر های سنگین و شیرین بعد از افطار و در وعده های غذایی دیگر باید خودداری شود.
- جهت حفظ سطح کافی هیدراتاسیون بدن، آب کافی و نوشیدنی های غیر شیرین در وعد ه های غذایی یا بین آنها استفاده شود.
- مصرف نوشیدنی های شیرین، آبمیو ه ها با شکر افزوده شده، نوشیدنی های کافئین دار ( قهوه، چای) و همچنین انواع کولا باید به حداقل رسانده شود.
- وعده سحر تا جای ممکن دیرتر مصرف شود، بخصوص زمانی که مدت روزه داری بیش از ۱۰ ساعت است.
- مصرف مقدار کافی پروتئین و چربی در وعده سحری به همراه کربوهیدرات های حاوی فیبر و با GIکمتر به حفظ قند خون و کاهش احساس گرسنگی کمک می کند.
- برای جبران کمبود آب بدن در طول روز، باید با آب وعده افطار آغاز شود و برای افزایش قند خون از 2- ۱ عدد خرمای تازه استفاده شود. در وعده شام تا سحر از مایعات غیر شیرین بخصوص آب جهت پیشگیری از دهیدراتاسیون استفاده شود.
منبع:
دکتر باقر لاریجانی: راهنمای عملی روزه داری در بیماران دیابتی، مرکز تحقیقات دیابت پژهشگاه علوم غدد و متابولیسم،چاپ اول 1400،ص 31-30
