عوامل خطر بروز استئومیلیت در بیماران مبتلا به زخم پای دیابتی
زخم پای دیابتی از شایع ترین عوارض بیماری دیابت است که در صورت عدم درمان، مبتلایان را در معرض خطر عفونت زخم، استئومیلیت و قطع اندام تحتانی قرار می دهد.
بررسی ها نشان می دهند بیش از نیمی از بیماران مبتلا به زخم پای دیابتی در معرض خطر عفونت زخم و در نهایت قطع اندام تحتانی قرار دارند، به طوری که این عارضه عامل دو سوم از موارد قطع غیرتروماتیک قسمت انتهایی پا می باشد که تقریبا در حدود 90 هزار مورد در سال است.
عفونت زخم پای دیابتی در صورت عدم درمان مناسب ممکن است به بافت های عمقی مانند مفاصل و به ویژه استخوان ها نفوذ کند و به صورت عفونت عمیق بافت های نرم و یا عفونت های حاد و مزمن استخوانی ( استئومیلیت) مشاهده گردد. استئومیلیت یا عفونت استخوان یک بیماری جدی و خطرناک است که نیاز به درمان فوری با آنتی بیوتیک و معمولا عمل جراحی دارد.
علامت عمده عفونت استخوان درد استخوان است که به دو صورت حاد و مزمن مشاهده می گردد. استئومیلیت حاد یا عفونت حاد استخوان به مواردی می گویند که علائم بیمار در عرض چند روز ایجاد شده و شدت می گیرد. استئومیلیت پای دیابتی که تقریبا در 20 درصد از مبتلایان به عفونت زخم پای دیابتی دیده می شود، به دنبال عفونت زخم پای دیابتی و گسترش آن از بافت های نرم مجاور به استخوان می گردد. زخم پای دیابتی، اغلب جزء زخم های مزمن با بهبودی کند محسوب می شود، زیرا عوامل متعددی نظیر عدم کفایت خونرسانی ، نوروپاتی ، فشار طولانی مدت، طولانی بودن مدت زخم، استعمال سیگار، نارسایی ارگان های هدف و عدم کنترل خوب قند بر روی آن تاثیر می گذارد. به همین دلیل است که استئومیلیت اغلب در مناطقی مانند انگشتان پا و پاشنه که بیشتر درگیر زخم پای دیابتی هستند مشاهده می شود و معمولا استخوان های میانی پا کمتر درگیر آن هستند. زخم های کف پا معمولا توسط ترومای تکراری، مزمن و کم شتاب به زخم پای دیابتی بدون احساس نوروپاتیک، تبدیل می شوند. کاهش قدرت حسی می تواند بطور قابل ملاحظه ای درک بیمار از لمس، فشار عمیق، درجه حرارت، ارتعاش و موقعیت مفصل را مختل کرده و سبب توسعه زخم های نوروپاتیک شود.
آسیب مکانیکی به بافت با پرفیوژن ضعیف به علت بیماری عروق محیطی بطور معمول باعث ایجاد زخم های ایسکمیک می شود. کاهش ترومای تکراری جهت بهبود مناسب زخم های کف پا ضروری است. بررسی بافت اطراف زخم می توانند اثربخشی پروتکل کاهش فشار زخم را تعیین کند. وجود بافت ضخیم و با شاخی شدن بالا در اطراف زخم نشان دهنده نامناسب بودن روش کاهش فشار است. بنابراین تشخیص دقیق و به هنگام استئومیلیت گامی مهم در درمان این عارضه خطرناک و ناتوان کننده است.
منبع :
قدیسه آذرکار و همکاران : تعیین فراوانی و عوامل خطر بروز استئومیلیت در بیماران مبتلا به زخم پای دیابتی در شهرستان بیرجند ، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، دوره 29،شماره1، بهار 1401
