نقش راهبردهاي مقابله اي در مشکلات روانی بیماران دیابتی
هر گونه تغییر در زندگی انسان اعم از خوشایند و ناخوشایند مستلزم نوعی سازگاري مجدد است. روش هاي مقابله با تغییرات زندگی و تنش هاي حاصله از این تغییرات در افراد مختلف و بر حسب موقعیت هاي مختلف متفاوت است. دیابت یکی از بیماري هاي تنش زایی است که شیوع بسیار بالایی دارد.
ابتلاي به بیماري دیابت و الزام بیمار به مراقبت هاي خاص از خویش موجب چالش هاي فراوانی در زندگی روزمره می شود که استفاده از رفتارهاي مقابله اي به منظور سازگاري ضرورت می یابد.راهبردهاي مقابله اي می تواند نقش مهمی در سیر، کنترل، درمان و سازگاري روانی -اجتماعی بیماران مبتلا به دیابت داشته باشد. همچنین راهبردهاي مقابله اي که این بیماران مورد استفاده قرار می دهند می تواند نقشی کلیدي در نگهداري یا افزایش مدت و میزان سازگاري روانی- اجتماعی داشته باشد . راهبردهاي مقابله اي به منزله کوشش هاي شناختی و رفتاري هستند که هر فرد با هدف مدیریت الزام هاي خاص درونی و بیرونی و غلبه بر تعارض هایی که فراتر از منابع شخصی وي هستند، به راه می اندازد .
با توجه به تعریف ها و رویکردهاي نظري متعددي که به منظور درك مقابله ارائه شده اند شاید در یک جمع بندي کلی بتوان آن را به منزله یک کوشش شناختی یا رفتاري براي مدیریت موقعیت هایی دانست که از دیدگاه فردي استرس زا هستند . افزون بر این، فقط یک راهبرد یا یک بعد مقابله اي را نمی توان سازش یافته یا سازش نایافته دانست بلکه کیفیت راهبرد یا فرایند مقابله تنها می تواند بر اساس پیامد آن ارزشیابی شود . در یک طبقه بندي کلی دو نوع راهبرد مقابله وجود دارد.
1- مقابله متمرکز بر مسأله؛ هدف این راهبرد؛ حل مسئله یا انجام کاري به منظور تغییر منبع استرس است.
2- مقابله متمرکز بر هیجان؛ هدف این نوع راهبرد مقابله اي کاهش و یا مدیریت پریشانی هاي هیجانی است که با موقعیت مرتبط است. سبک هاي مقابله اي در مواجهه با دیابت موضوع بحث فراوانی بوده است . بعضی پژوهشگران ادعا کرده اند که شیوه هاي مسأله مدار موجب افزایش مراقبت از خویش در بیماران مبتلا به دیابت می گردد در حالی که شیوه هاي هیجان مدار می تواند داراي اثرات زیانبار باشد،، مع هذا دامنه وسیعی از رفتارهاي مقابله اي شامل شیوه هاي مقابله اي مسأله مدار و هیجان مدار به منظور کاهش استرس در این بیماري موثر شناخته شده است.
راهبردهاي مقابله اي می توانند به طور مؤثر مشکلات روان شناختی را در بیماران دیابت پیش بینی نمایند لذا به نظر می رسد آموزش راهبردهاي مقابله اي مطلوب و سازگارانه بتواند در کاستن از مشکلات این بیماران مفید باشد.
منبع:
حسین شاره و همکاران : نقش راهبردهاي مقابله اي در مشکلات روانی بیماران دیابتی، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دوره بیست و یکم، شماره سوم، مرداد92
