نقش میانجی گری احساس انسجام روانی در رابطه طول مدت و تعداد عوارض جسمانی دیابت با میزان سلامت روان در افراد دیابتی نوع دو
دیابت به عنوان یک بیماری متابولیک شایع می تواند پیامد های روانی مهمی به دنبال داشته باشد و باعث مشکلاتی در زندگی روزمره شود. درمان دیابت نیز می تواند بر کیفیت زندگی این بیماران اثرات مثبت و منفی داشته باشد. زندگی با دیابت به ابعاد روانی- اجتماعی افراد آسیب رسانده و می تواند رفتارهای خودمراقبتی را نیز تحت تاثیر قرار دهد و در نهایت بر کنترل طولانی مدت قند خون، خطر افزایش عوارض درازمدت بیماری و کیفیت زندگی این افراد تاثیر نامطلوب داشته باشد.
یکی از متغیرهای شخصیتی که سبب تعدیل استرس های روزمره می شود و در چند سال اخیر مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است، احساس انسجام روانی است. احساس انسجام روانی نقش مهمی در رابطه با کنترل استرس ناشی از بیماری مزمن ایفا می کند. احساس انسجام روانی بالا منجر به بهزیستی جسمی و روانی بهتر در افراد می شود. احساس انسجام روانی یک جهت گیری شخصی به زندگی است که به عنوان منبعی درونی، سلامت جسمانی و روانی را تقویت می کند. آنتونوسکی احساس انسجام روانی را این گونه توصیف کرده است: "یک جهت گیری کلی، یک احساس نافذ و پایدار و پویا از اطمینان به اینکه رویدادهای زندگی که شخصی با آن مواجه می شود قابل درک، ساختاریافته و قابل توضیح اند. منابعی برای رویارویی با آنها وجود دارد و این رویدادها معنی دار و سزاوار درگیرشدن هستند". وی بیان می کند که مردم زمانی احساس انسجام را تجربه می کنند که زندگی شان. معنی دار، کنترل پذیر و قابل درک باشد.
یکی از عواملی که باعث می شود این سازه ها مورد تردید و شکنندگی قرار بگیرند ابتلا به یک بیماری مزمن و همیشگی است که فرد مبتلا را مجبور می کند برای کنترل بیماری، سبک زندگی و عادات غذایی و دارویی خود را به شدت تحت نظر داشته باشد. مجموعه این عوامل، استرس و اضطراب پیوسته و مداوم برای بیمار به وجود می آورد.
دیابت یکی از عوامل تنیدگی زای عمده و واقعی در زندگی است که انطباق و مقابله روان شناختی، هیجانی و جسمانی قابل توجهی را می طلبد. در دیابت، نگرش فرد نسبت به ماهیت بیماری، پیامدها، کنترل، طول مدت و علت بیماری در تعیین رفتاری سالم و بهزیستی روان شناختی موثر است. درمان دیابت نوع ۲ شامل تعاملات پیچیده عوامل رفتاری- شناختی و زیست شناختی است که نیازمند تلاش های چندجانبه عملی برای مدیریت بیماری و کاهش بار اقتصادی و بهداشتی است.
با توجه به اهمیت مسايل روان شناختی بیماری دیابت و نقش مهمی که احساس انسجام روانی در کیفیت زندگی و سلامت روان افراد دیابتیک ایفا می کند، بررسی روابط همبستگی میان عوارض جسمانی و طول مدت دیابت با احساس انسجام و سلامت روان افراد دیابتیک ضروری و با اهمیت به نظر می رسد و انتظار می رود افرادی که احساس انسجام رشدیافته ای دارند بهتر بتوانند با عوارض جسمانی حاصل از بیماری خود کنار آیند و طولانی شدن دوره بیماری نتواند سلامت روان آنها را دچار مخاطره کند.
منبع:
مریم حسینی و همکاران : نقش میانجی گری احساس انسجام روانی در رابطه طول مدت و تعداد عوارض جسمانی دیابت با میزان سلامت روان در افراد دیابتی نوع دو، فصل نامه علمی- پژوهشی افق دانش،دوره ٢٣ ، شماره ٤، پاییز1396
