ورزش در افراد مسن
فواید شرکت افراد مسن در برنامه های ورزشی مقاومتی و استقامتی بسیار زیاد است و ورزش منظم میتواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی در افراد پیر را بهبود بخشد، البته کمیت و کیفیت فعالیت ورزشی مهم است تا بتواند آمادگی جسمانی قابل توجهی تولید کند و اگر افراد مسن تمرینات ورزشی را به طور منظم انجام ندهند، ممکن است این تمرینات ورزشی دارای مزایای کمتری باشد.
پیری همراه با کاهش پیشرونده در عمل انسولین است که از دهه سوم زندگی شروع میشود و همراه فاکتورهای دیگر مانند افزایش چربی بدن، افزایش چربی مرکزی بدن و کاهش فعالیت بدنی همراه است . افراد پیر در مقایسه با افراد جوان ، کاهش آمادگی قلبی تنفسی ، افزایش چربی کل بدن و افزایش چربی مرکزی بدن را نشان میدهند. بافت چربی تعیین کننده اصلی وابسته به سن، در کاهش حساسیت به انسولین است.
پیری با از دست دادن توده عضلانی همراه با سن است که یکی از عوامل اصلی شیوع دیابت نوع 2 است.
کاهش در توده عضلانی با کاهش درقابلیت ذخیره شدن گلوکز و کاهش توده عضلانی متناسب است .کاهش قدرت عضلانی مانع از شرکت بیماران دیابتی مسن در برنامه های تغییر در سبک زندگی میشود. این افراد با افزایش سن تمایل دارند که فعالیت بدنی کمتری داشته باشند .کاهش تحمل گلوکز و کاهش حساسیت به انسولین همراه با افزایش سن ممکن است درنتیجه ی کاهش فعالیت بدنی و یا درنتیجه ی افزایش چربی بدن باشد. کاهش حساسیت به انسولین بیشتر از اینکه نتیجه پیری باشد به افزایش بافت چربی و کمبود فعالیت بدنی مربوط است .
ورزش استقامتی حساسیت به انسولین را افزایش میدهد.ورزش استقامتی حتی در افراد 77 سال و بیشتر مفید است. این اثرات مفید عبارت است از بهبود در قدرت هوازی، افزایش حساسیت به انسولین، تغییر ترکیب بدنی و کاهش بافت چربی . طبق تحقیقات مقاومت انسولینی مشاهده شده در افراد مسن میتواند به وسیله فعالیت بدنی تعدیل شود. مطالعات طولی کوتاه مدت اثبات کردند که افراد پیر به طور مطلوب به ورزش استقامتی جواب میدهند و البته یک سری از عوارض با انجام فعالیت ورزشی کوتاه مدت کاهش نمی یابد . در مطالعه ای ورزشکاران 66 ساله مبتلا به دیابت با تمرین مقاومتی شدید کاهش 1/2-1/1 درصدی AbH1C (قند سه ماه) مشاهده شد. از انجا که بیماران مبتلا به دیابت نوع2 دچار کاهش توده عضلانی و قدرت میشوند برای طراحی برنامه ورزشی برای این افراد باید بر افزایش توده عضلانی و قدرت ان تمرکز کنیم
ورزش های مقاومتی با حجم و شدتی که بطور پیش رونده در قالب سه ست 10-8 بار تکرار با شدت %80-50% درصد که همه عضلات را درگیرد برای افراد پیر مناسب است.
نکته : کنترل رژیم غذایی ، مزایای ورزش مقاومتی را در افراد پیر بهبود میبخشد، زمانی که ورزش برای بیماران دیابتی تجویز میشود باید به این نکته توجه کرد که مدت آن با توجه به وجود عوارض بیماری، سطح ناتوانی و یا محدودیت های ارتوپدی متفاوت باشد. بنابراین یک تیم متشکل از چند متخصص باید سطح تحمل ورزشی و برنامه ورزشی را برای توانمند کردن این بیماران تعیین کنند.
منبع:
Snowling NJ, Hopkins WG. Effects of different modes of exercise training on glucose control and risk factors for complications in type 2 diabetic patients a meta-analysis. Diabetes care. 2006;29(11):2518-27.
Ryan AS. Insulin resistance with aging Sports Medicine. 2000;30(5):327-46
