اثربخشی ایمن سازی روانی بر افسردگی و اضطراب کودکان مبتلا به دیابت نوع1
اثربخشی ایمن سازی روانی بر افسردگی و اضطراب کودکان مبتلا به دیابت نوع1
بیماری دیابت یکی از شایع ترین اختلالات متابولیکی در سراسر جهان است.باید توجه داشت که عوامل شناختی، رفتاری، هیجانی، و اجتماعی در سیر ابتلاء به دیابت، تنظیم و مهار آن، نقش دارند.کودکان مبتلا به دیابت به جهت نیاز به خودمراقبتی و همچنین از آن جایی که در بیشتر مواقع، مراقبت و کنترل علائم بیماری دیابت کودکان با کمک اعضای خانواده انجام می شود، آنها ممکن است خود را در مقایسه با سایر همساالان، باری بر دوش خانواده خود تصور کرده و احساس گناه کنند. از جمله مشکلاتروانشناختیکه کودکانونوجوانانمبتلابهدیابت با آن دست و پنجه نرم می کنند، افسردگی است. از آنجا که این بیماران اغلب از عوارض کوتاه مدت و طولانی بیماری اطلاع ندارند، ایجاد اختلالات خلقی مانند افسردگی در این افراد دور از ذهن نخواهد بود. با توجه به فراوانی دیابت و اختلالات افسردگی و اضطراب همراه با این بیماری، ضرورت و شناسایی و ارائه خدمات درمانی برای کاهش آن، بسیار محسوس است.
افسردگیواضطراب ارتباطی دو طرفه با دیابت دارد و به عنوان عامل خطری برای ابتلاء به دیابت مطرح شده است.کودکان مبتلا به دیابت با تغییرات وسیع در شیوه زندگی روبه رو می شوند که به شرایط تهدیدکننده و ناتوانی آنها منجر می شود و به این دلیل اضطراب زیادی را تجربه می کنند. این کودکان به دلیل تفاوت خود با دیگران و همسالان دارای اضطراب هستند که همین اضطراب آنها به کناره گیری از همسالان و فعالیت های اجتماعی آنان منجر می شود .کاملا بدیهی است که درمان هایرفتاری سهم مهمی در شیوه مدیریت دیابت دارند که با وجود اهمیت آن، توجه کمی به آن شده است. همچنین کودکان مبتلا به دیابت به دلیل مشکلات تحمیل شده ناشی از این بیماری مانند رژیم غذایی خاص، محدودیت عوارض مزمن جسمی، بستری شدن در بیمارستان، و کوتاه شدن متوسط عمر، پاسخ های هیجانی مناسبی نداشته و اضطراب و افسردگی مضاعفی را تجربه می کنند.
نشانگانتشخیصیاضطراب ممکن است در کودکان با علامت های هیجانی و رفتاری مانند خشم و پرخاشگری، خلق تحریک پذیر، رفتارهای تخریب گرانه، آشفتگی در توجه و تمرکز و حافظه، عدم توانایی در مهار فعالیت های حرکتی، و اختلال در ارتباط (مانند رفتارهای اجتناب آمیز و یا وابستگی مفرط) بروز کند. افسردگی نیز یکی دیگر از اختلال های روانی است که موجب کاهش در فعالیت های کودک می شود و از علاائم بارز آن می توان به خلق پایین، بی علاقگی نسبت به فعالیت های لذت بخش و جالب، کناره گیری اجتماعی، مشکلات خواب و خوراک، احساس گناه اشاره کرد.
از بین تکنیک ها و روش های درمانی شناختی در روانشناسی مثبت، روشایمن سازیروانی، روی آوردی است که بر مجموعه ای از روندهای باینی شامل تن آرامی، توجه برگردانی، خودگویی هدایت شده، بازسازی شناختی و حل مسئله تمرکز دارد. یافته ها گویای آن است که که مداخله های شناختی-رفتاری مانند چتری برای اغلب مشکلات روان شناختی کاربرد زیادی دارد.
به طورکلی نتایج پژوهش ها نشان می دهد مداخلات مبتنی بر آموزش های ایمن سازی روانی، نتایج مهمی بر کاهش نشانه های افسردگی و اضطراب به دنبال دارد که در نتیجه باعث افزایش عملکرد کودک مبتلا به دیابت در انجام تکالیف خانگی و تحصیلی و توان بیشتر برای مقابله با بیماری در فرد می شود. به طورکلی این شیوه درمان از طریق وارد کردن کودکان مبتلا به دیابت در دامنه ای از فعالیت های کوچک و پاداش دهنده، موجب کاهش نشانه های افسردگی و اضطراب در آنها شد.
منبع :
مینا بشکوفه و همکاران : اثربخشی ایمن سازی روانی بر افسردگی و اضطراب کودکان مبتلا به دیابت نوع1، فصلنامه سلامت روان کودک،دوره هفتم، شماره 1، بهار 1399
