اختلالات شناختی در مبتلایان به دیابت تیپ 2
دیابت یک بیماری مزمن شایع در جهان است که به دلیل عواقب شدید بیماری، هزینه ها ی سنگینی را برای سلامت عمومی ایجاد می کند. دیابت تیپ 2 با افزایش و تسریع اختلالات شناختی در افراد مسن مرتبط می باشد که گستره آن تغییرات شدیدی مثل آلزایمر و دمانس واسکولار می باشد.
اگر چه تاثیرات دیابت روی سیستم عصبی محیطی واضح است اما اثرات این بیماری روی سیستم عصبی مرکزی غیر شفاف باقی مانده است. دیابت تیپ2 با افزایش و تسریع اختلالات شناختی در افراد مسن مرتبط می باشد که گستره آن تغییرات شدیدی مثل آلزایمر و دمانس واسکولار می باشد.بیماران با هایپرگلیسمی حاد و مزمن با یک حالت مداومی از استرس اکسیداتیو زندگی می کنند که باعث عوارض مراحل انتهایی می گردد. مراقبت اولیه یک نقش موثر در کنترل عوارض میکرو و ماکروواسکولار نشان می دهد.
ریسک فاکتورهای شناخته شده دمانس عبارتند از : سن، سابقه خانوادگی و جنس مونث و تغییرات کاراکتریستیک دمانس عبارتند از: تغییرات شناختی ، حافظه ، زبان و عملکرد دیداری – فضائی هستند.آلزایمر شایع ترین نوع دمانس است که در زنان شیوع بیشتری دارد.از عوامل خطر دمانس بیماری های عروقی شامل فشار خون بالا، دیابت، چربی خون بالا، فیبریلاسیون دهلیزی و سابقه مصرف سیگار باید بررسی شوند
در مطالعه محسن عربی و همکاران بر روی بیماران دیابتی تیپ دو مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی فیروزآبادی تهران در سال 1396نشان داده شد که اختلال شناختی در بیماران دیابتی با جنسیت بیماران، سن ابتلا به دیابت و مدت ابتلا به دیابت ارتباط معنی داری دارد. همچنین نتایج حاصل نشان داد که بالاتر بودن FBS و قند دو ساعت پس ازغذا شانس ایجاد اختلال شناختی بیشترخواهد کرد.
در مورد ابتلا به اختلالات شناختی می توان با استفاده از راهکارهای مناسب مثل مطالعه و حفظ کردن مطالب، فراگیری زبان دوم، بازی های فکری مثل کارت بازی یا حل کردن پازل و جداول، مصرف موادی که حاوی ویتامین های تقویت کننده ذهن هستند مثل ویتامین ب 12، خواب منظم و راه های پیشگیری از استرس و همچنین کنترل بیماری های مرتبط با ایجاد اختلال شناختی که یکی از آن ها دیابت تیپ2 می باشد از این پدیده جلوگیری کرد.
با توجه به آسیبی که اختلالات شناختی در زندگی روزمره ایجاد می کنند و کارهای روزمره مثل غذا خوردن و کارهای پیشرفته مثل خرید کردن را تحت تاثیر قرار می دهند به این نتیجه می رسیم که با بررسی فراوانی این اختلال در بیماران دیابتی تیپ2 و ارتباط آن با کنترل قند و دیگر متغیرها می توانیم در جهت پیشگیری و کاهش این پروسه موثر باشیم.
منبع:
محسن عربی و همکاران : بررسی شیوع اختلالات شناختی در مبتلایان به دیابت تیپ 2 مراجعه کننده به بیمارستان فیروزآبادی تهران،
مجله علوم پزشکی رازی دوره 27 ، شماره 2، اردیبهشت1399
